Bademcikler, ağızda dil kökünün her iki tarafında yer alan ve gözle rahatlıkla görülebilen organlardır. Vücudumuza üst solunum yolundan girebilecek mikropları tanır ve savunma için hazırlığa başlarlar. Başka bir deyişle, bağışıklık sistemi içinde etkin rol oynarlar. Bademciklerin bu görevini geniz eti, kemik iliği, dalak, lenf bezleri ve lenf kanalları ile paylaşırlar. Ancak, bademciklerin iltihap gibi etkenlerin sürekli tekrarlanması sonucunda büyümesi ve rahatsız edici hale gelmesi durumunda, bademciklerin alınması gündeme gelebilir.

Bu makalede, bademciklerin neden alındığı hakkında detaylı bilgi sunacağız.

Doğumla birlikte bebekler, anne sütü yardımıyla aldıkları koruyucu maddelerle enfeksiyonlardan korunabilirler. Yaşamın ilk yıllarında ise bademcikler, bebeklerin hastalıklardan korunmasında bağışıklık sistemi içinde daha aktif rol alan organlardır. Bademciklerin bu aktifliği, çocukluk döneminde yaklaşık 9-10 yaşlarına kadar devam eder, sonrasında ise etkinlikleri azalır. Genel olarak bu dönemden sonra bademciklerde ve geniz etinde küçülme meydana gelir.

Bu durum, bademciklerin çocukluk döneminde daha etkin olduğunu gösterir. Bağışıklık sistemi içinde bulunan diğer etkenlere göre, bademcikler ve geniz eti erişkinlerde olduğu kadar güçlü değildir. Bu yüzden, üst solunum yollarından giriş yapan mikroplara karşı etkin bir şekilde rol oynayan bu iki yapıdaki lenfoid dokularda büyüme meydana gelebilir. Normalde içilen soğuk içecekler, kişide bademcik enfeksiyonu oluşturmaz. Ancak sıkça tekrarlayan bademcik enfeksiyonu bulunan, kronikleşmiş bademcik sorunu olan ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde enfeksiyon daha rahat oluşabilir.

Bademciklerin normalde çocukluk döneminde faydası vardır. Ancak sağladığı faydadan çok zararı olduğu belirlenirse, bademciklerin alınması gerekebilir. Her ne kadar bademcik alma ameliyatı günümüzde daha az yapılmaya başlandıysa da, bademiklerin alınması için bazı kriterler göz önüne alınır. Bu kriterler ise:

Hastalarda bademcikler alındıktan sonra bazı lenfosit türlerinde azalma belirlenebilir. Ancak bu etkinin klinik açıdan bir problem yarattığı tespit edilememiştir. Hastada hastalıklara karşı savunma sorunu belirlenmemiştir. Bunun dışında, bademcikleri alınanlarda farenjit olma riskinin arttığı düşünülür. Fakat araştırmalar, bademciği alınmış kişilerle alınmamış olanlarda farenjit olma oranının aynı olduğunu göstermiştir.

Bademcik ameliyatı olmak gerekip gerekmediği konusunda, belirtilen semptomların olması halinde hastanın muayenesi, boğaz kültürü, kan tetkikleri ve hastalığın geçmişi değerlendirilir. Bademciklerin alınması için çocukların 4 yaşından sonrası tercih edilir. Ancak bademcikler tıkayıcı etkilere neden oluyorsa, çocukta nefes alma sorunu, gelişim problemi, uyku apnesi gibi problemler bulunuyorsa, erken yaşlarda da bademcik alınabilir. Erişkinlerde bağışıklık sistemi daha geliştiği için, genellikle bademciklerin alınmasına gerek kalmaz.