Bademcik taşı, tıptaki adıyla tonsillolit, bademcik keselerinde görülen sarı, gri veya beyaz renkli, kötü kokuya neden olan partiküllere verilen addır. Bu taşlar, bademciklerin gözenekleri arasında birikerek oluşur ve genellikle ağız kokusuna sebep olurlar. Tonsillolit ya da magma adı da verilen bademcik taşları, bademciklerin gözenekleri arasında sarı, beyaz ya da gri renkli odaklar halinde fark edilebilir. Ağız açıldığında çıplak gözle dahi görülen bu taşlar, gıda kalıntıları ve salgıların birikmesi sonucu oluşur. Büyüklüğü bir pirinç tanesinden bir fındık tanesine kadar değişebilir. Büyük taşlar, ağız kokusunun yanı sıra su içerken ya da yemek yerken takılma hissi ve ağrı gibi belirtiler de gösterebilirler.

Bademcik taşları, özellikle çalışan ve birebir insanlarla yüz yüze gelen kişilerde oldukça olumsuz ve rahatsız edici etkiler bırakabilir. Sürekli ağızlarını kapatarak ya da uzak mesafeden iletişim kurmak zorunda kalabilirler. Bademcik taşları kalsiyum ve magnezyum birikiminden de oluşabilmektedir. Bununla birlikte aşırı kullanılan süt ve süt ürünleri de bademcik taşı oluşumunda etkilidir. Bademcik taşları beyaz ya da gri renkleri nedeniyle çoğu kez boğaz enfeksiyonu zannedilmekte ve bilinçsizce antibiyotik kullanımına neden olmaktadır. Oysaki boğaz enfeksiyonu ile karıştırılan bademcik taşları için kullanılan antibiyotik sorunu çözmemekte ve sadece çürümeyi geciktirdiği için geçici olarak ağız kokusunu azaltmaktadır. Bademcik taşları çocuklara göre erişkinlerde daha sık görülen bir sağlık sorunudur.

Bademcik taşlarının oluşumunda pek çok faktör rol oynar:

Bademcik taşı olan hastaların çoğunda bazen ağız kokusu dışında hiçbir şikâyete rastlanmazken, bazen de ağız kokusuna eşlik eden birçok belirti ile karşılaşılabilir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

Bademcik taşı oluşumunu azaltmak için uygulanabilecek bazı yöntemler şunlardır:

Bademcik taşı tanısı doktor muayenesi yapılarak konulur ve ardından uygun tedavi yöntemi ile tedaviye başlanır. Bademcik taşları genellikle tedavi gerektirmezler ve kendiniz de uygulayabileceğiniz sıkıştırma yöntemi ile çıkarılabilirler ya da her gün tuzlu su ile yapılan gargara hem bademcik taşlarının oluşumunu kısmen engellemekte hem de bademcik taşlarının eşlik ettiği bademcik enfeksiyonunun yarattığı olumsuz etkileri hafifletmeye yardımcı olmaktadır. Gargara ağız temizliği için de önemlidir. Uygulanan diğer tedavi yolları ise şu şekildedir:

Uygulanan bu tedavi yöntemi daha büyük bademcik taşlarını çıkarabilmek için kullanılır ve ardından küçük parçaları temizlemek için yıkama yapılması da gereklidir. Daha büyük lezyonlar lokal anestezi yöntemi uygulanarak çıkarılmaktadır. Bademcik taşlarının çıkarılmış olması maalesef kötü ağız kokusunun tamamen tedavi edilmesinde etkili değildir.

Bu tedavi yolu da yine çıkarılamayan ve büyük bademcik taşları için uygulanmaktadır. Bademcik yüzey alanını azaltan bu uygulamaya lazer kriptolizis adı verilmektedir. Bu yöntem lokal anestezi yapılarak uygulanmaktadır. Karbondioksit lazer kullanılarak çukurların keskin kenarları eritilir ve düzleştirilmesi sağlanır. Bu tedavi yöntemi ile bademcik yüzeyindeki çukurlarda yemek artığı, mukoza ve ölü hücrelerin birikmesi engellenmiş olur.

Yapılan küretaj uygulaması ve lazer uygulamasında istenilen sonuç elde edilememiş ise bu durumda bademcik ameliyatı yapılması gerekmektedir. Bademcikler lokal anestezi yapılarak çıkarılmaktadır ve uygulanan bu yöntemle kesin sonuç alınmaktadır.